Fasya Nedir?

FASYALARLA TANIŞALIM

Fasya, derinin altında bulunan ve bağ doku liflerinden oluşan yapıdır. Vücudumuzda bulunan her türlü sistem ile ağ gibi olan yapısı sayesinde bağlantısı mevcuttur. Latincede “bant” anlamına gelen fasyalar aslında bir su sistemidir. Vücudumuz da %65 sudan oluşur. Fasyalarımız da içinde bulundurduğu hiyalüronik asit içeriğiyle vücudumuzdaki suyu jelimsi maddeye dönüştürüyor. Fasyalar az biliniyor olmasına karşın hayati önemi çok fazladır. Fasyalar vücuttaki yapıların ve sistemlerin bir arada tutulmasını sağlayan ve düzenlenmesini sağlayan tek yapıdır. Fasyalarımızın olmaması halinde kaslar ve organlar sadece yumuşak bir yığıntı halini alır ve kemikler parçalanır.
 

Fasyaların özellikleri;

• Absorbe edici
• Düzenleyici
• Toparlayıcı
• İletici
• Harekete karşı duyarlı

Fasyalar vücuda uygulanan pek çok darbeyi absorbe eder(emer). Yapılan en küçük harekette bile fasyaların ağ gibi yapısı sayesinde tüm vücut etkilenebilir.

Özellikle egzersiz sırasında hareketlerimiz kaslarımız tarafından değil, fasyalarımız tarafından absorbe edilirler. Egzersizler özellikle vücudun alacağı darbeleri absorbe edecek tarzda ve faslayarın düzenini koruyacak tarzda olmalıdır. Fasyalarınızda yapışıklık olduğu sürece ağrılar ve uzun süreli olunca hastalıklar ortaya çıkabilir.

Fasyalarda 100.000 sinir alıcı (reseptör) mevcuttur ve iletim hızı merkezi sinir sisteminden çok daha hızlı olduğu bulunmuştur.

Fasyaların görevleri nelerdir?

Her organı uygun yerde tutmaya yarayacak bağlantı noktalarını bir arada tutarak içsel bütünlüğü sağlar.

Hareketlerin üretimi, kontrolü ve koordinasyonu ile fizyolojik güçlerin yönlendirilmesi fasya sayesinde gerçekleşir.

Enfeksiyon varsa yayılmasına engel olur.

Sertliği önleyip hareketliliği sağlayarak kasların ve organların birbiri üzerinde kaymasını sağlamak.

Dışardan gelen herhangi bir travmayı absorbe edip gücü farklı yerlerde tutmak.

Ağrıyı iletmek

Duruşun düzenlenmesini sağlamak

Vital organları korumak(kemik, kıkırdak,yağ)

Enerji depolamak

Fasyalarımız olmasaydı zıpladığımızda tüm iç organlarımız birbirine girer veya yer değiştirirdi. Kaslarımız kemiklerimize hiç yapışmazdı.

Fasyalarımız ne kadar sağlıklı olursa o kadar esnek ve kaygan bir yapıda olur. Bahsettiğimiz gibi jel ile sıvı arasındaki dengenin korunmasını sağlar. Hiç sürtünme olmaksızın birbiri üzerinde hareket edebilir. Fasyalarımızın sağlıklı halinde içinden geçen damarlar, sinirler ve kaslar da o kadar sağlıklı hareketini sürdürür. Sağlıksız bir durumu varsa sert, sıkı, birbirine yapışan, hareketsiz bir yapıdadır. Fasyalarımız yiyip içtiklerimizden, hareketlerimizden ve hareketsizliğimizden, duygularımızdan anında etkilenir.

Vücudumuz bireysel kas ve uzantılardan oluşan bir sistemden ziyade tüm vücut miyofasyal gerinim sistemi olarak hareket etmektedir.

Fasyaların sağlıksız bir yapıda olmasının sebepleri;

• Sedanter yaşam tarzı (hareketsiz yaşam)
• Sağlıksız beslenme
• Zayıf kaslar
• Duruş bozuklukları, kötü duruş
• Uyku problemleri
• Yorgunluk
• Stres
• Enfeksiyon
• Az su içimi

Fasya sağlığınızı korumanız için yapabilecekleriniz

• Egzersiz yapmak (kardiyo)
• Bol su tüketimi
• Mümkünse stresinizi azaltmak, uzak durmak
• Sigara ve alkolden uzak durmak
• Daha lifli gıdalar tüketmek
• Sağlıklı beslenmek
• Uyandığınızda 15dk esneme hareketleri yapmak
• Sauna-hamam kullanımı
• Enfeksiyon varsa onu azaltmaya yönelik tedavi alın
• Yoga
• Meditasyon

Her gece uyuduğumuzda fasyalarımızın üzerine örümcek ağı gibi daha fazla bağ doku eklenir ve hareketle bu yapışan, fazlalaşan dokular tekrar açılır ve düzene girer.

Yapılan araştırmalara göre; yapılan egzersizler sırasında kas kuvveti, fasyalara iletilir. Yani yapılan egzersiz sırasında, kas kasıldıkça lifler kalınlaşarak kası çevreleyen fasyal yapıların çap olarak genişlemesine ve dolayısıyla uzunluklarının azalmasına neden olur. Sonuç olarak yapılan egzersiz sırasında fasyaya önemli bir stres iletilir.

Düzenli hareket ile kasların etrafındaki fasyalar yapılanır, düzenlenir ve bu durum hareketi daha da kolaylaştırır. Uygulanan hafif germe hareketleri fasyalardaki fibroblast üretimini arttırır. Fibroblast hücreleri kollajen, hiyalüronik asit ve elastik üretiminden sorumludurlar bu da fasyayı sağlıklı kılacak formüllerdir. Fasyaları düzenlemek için yapılan germe egzersizlerinde kaslarda bölgesel olarak o hafif strese ve acıya biraz dayanmamız gerekir. Kemiklerde veya noktasal bir stres hissetmemeliyiz

Fasyal sistem iyi çalışmıyorsa; yani lifler birbiri üzerinde iyi kaymıyorsa, sadece fazla enerji harcamakla kalmaz aynı zamanda kas-iskelet sistemine binen stres olması gerekenden çok daha yüksektir. Dolayısıyla oluşan sorun üzerinde değil de yine aynı fasya üzerinde farklı bir yerde ağrı hissedilebilir. Bu yüzden terapistlerin yapması gereken genel olarak fasyalar üzerinde durmaktır