UYKUYLA İLİȘKİLİ YEME BOZUKLUKLARI

  1. Anasayfa
  2. Beslenme
  3. UYKUYLA İLİȘKİLİ YEME BOZUKLUKLARI
yeme

UYKUYLA İLİȘKİLİ YEME BOZUKLUKLARI

 

Uyku saatleri esnasında meydana gelen anormal yeme tutumu, farklı sebeplerden kaynaklanabilmektedir. Uyku ile ilişkili yeme bozukluğu (UİYB); ilk kez Schenck ve arkadaşları tarafından 1991 yılında genellikle non-REM uyku evresinde gerçekleşen, istemsiz yemek yeme ve/veya içme epizodlarının hakim olduğu bir parasomni olarak tanımlanmıştır. UİYB, gece yeme sendromu (GYS) ile büyük oranda benzerlik göstermektedir; ancak yeme epizotlarına ilişkin kısmen ya da tamamen amnezi yaşanması bu bozukluğu GYS’den ayırmaktadır. Düzenlenen çalışmalarda, yeme bozuklukları, uyku bozuklukları, depresyon, obezite, açlık, kronik diyet yapma, alkolizm, madde kötüye kullanımı, stres ve anksiyete UİYB açısından risk unsurları olarak değerlendirilmektedir. Bunlara ek olarak, fiziksel, cinsel, duygusal ihmal ve istismar yaşantıları ile karakterize olan çocukluk çağı travmalarının parasomniye yol açtığı görülmektedir. Kronik çocukluk çağı travmalarına maruz kalan bireylerde dissosiyatif bozukluklara daha sık rastlanmaktadır ve dissosiyatif bozuklukların da uyku ve yemeyle ilişkili bozukluklar arasında yer aldığı düşünülmektedir. Bu derleme çalışmasında, UİYB’nin klinik özellikleri ve epidemiyolojisi ele alınmıştır.

Uyku saatleri esnasında meydana gelen anormal yeme tutumu, farklı sebeplerden kaynaklanabilmektedir. Uyku ile ilişkili yeme bozukluğu (UİYB); ilk kez Schenck ve arkadaşları tarafından 1991 yılında genellikle non-REM uyku evresinde gerçekleşen, istemsiz yemek yeme ve/veya içme epizodlarının hakim olduğu bir parasomni olarak tanımlanmıştır. UİYB, gece yeme sendromu (GYS) ile büyük oranda benzerlik göstermektedir; ancak yeme epizotlarına ilişkin kısmen ya da tamamen amnezi yaşanması bu bozukluğu GYS’den ayırmaktadır. Düzenlenen çalışmalarda, yeme bozuklukları, uyku bozuklukları, depresyon, obezite, açlık, kronik diyet yapma, alkolizm, madde kötüye kullanımı, stres ve anksiyete UİYB açısından risk unsurları olarak değerlendirilmektedir. Bunlara ek olarak, fiziksel, cinsel, duygusal ihmal ve istismar yaşantıları ile karakterize olan çocukluk çağı travmalarının parasomniye yol açtığı görülmektedir. Kronik çocukluk çağı travmalarına maruz kalan bireylerde dissosiyatif bozukluklara daha sık rastlanmaktadır ve dissosiyatif bozuklukların da uyku ve yemeyle ilişkili bozukluklar arasında yer aldığı düşünülmektedir. Bu derleme çalışmasında, UİYB’nin klinik özellikleri ve epidemiyolojisi ele alınmıştır.

Avatar

Gizem Akcan

Üyelik Tarihi:  5 Aralık 2018

2006 yılında Kocaeli Anadolu Lisesi’nden mezun olduktan sonra üniversite eğitimimi 2011 yılında ODTÜ Psikoloji Bölümünde Şeref Öğrencisi olarak tamamladım. Üniversite giriş sınavında aldığım derece nedeniyle lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimim boyunca TUBİTAK Üstün Başarı Bursu aldım. Üniversite eğitimim sırasında ODTÜ İşletme Bölümü’nde Girişimcilik programında yan dalımı tamamladım. Lisans eğitimim sırasında Hollanda Groningen University’de Psikoloji Bölümü’nde 6 ay süreyle Erasmus programına katıldım. Üniversite eğitimi süresince İstanbul Pandost Derneği’nin düzenlediği Obsesif Kompulsif Bozukluk, Panik Bozukluk ve Depresyon konularında eğitim ve workshoplara katıldım. ODTÜ İlkokul Çocuklarına Yardım Derneği’nde aktif olarak görev aldım. Lisans eğitimim devam ederken, Performans Kaygısının Sporcuların Başarısı Üzerindeki Etkisi, Liderliğin Olumlu ve Olumsuz Yanları, Mükemmelliyetçilik ve Kendi Kendini Kontrolün Bağışıklık Sistemi Üzerine Etkisi konulu proje çalışmaları ve sunumları yaptı. Daha sonra İstanbul Arel Üniversitesi Psikoloji Tezli Yüksek Lisans programından 2013 yılında mezun oldum. Bitirme tezimi ‘Mutlak Gerçek İhtiyacı Konusunda Ölçek Geliştirme Çalışması’ konusunda yaptım.
Yüksek Lisans eğitimim süresince Aile ve Çift Terapisi, Oyun Terapisi ve Lisrell Yapısal Eşitlik Modellemesi eğitimleri ve süpervizyonları aldım. Ayrıca, Kognitif Terapi ve Depresyon konusunda Dr. Emel Stroup tarafından verilen 2.5 saatlik Çalışma Grubu’na katıldım.
Yüksek Lisans eğitimini başarıyla tamamladıktan sonra İstanbul Arel Üniversitesi Klinik Psikoloji Doktora Programını 2017 yılında bitirdim. Klinik Psikoloji Doktora tezimi ‘ Erkek Eşcinsellerde Erkek Eşcinsellerde Benlik Kavramının Netliği ve Mutlak Gerçek İhtiyacı Değişkenleri ile Problem Çözme ve Stres Belirtileri Değişkenleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi’ konusunda yaptım. Ulusal ve uluslar arası indeksli dergilerde yayınlanan Türkçe ve İngilizce dillerinde yazılmış makalelerim, yurt içi ve yurt dışı kongrelerde sunulan poster ve sözlü bildirilerim, panellerim bulunmaktadır.
Aynı zamanda Dr. Emel Stroop’un yanında asistan, Esra Erol Umut Evleri Projesi’nde gönüllü psikolog ve İstanbul Arel Üniversitesi Psikoloji Bölümü ve Haliç Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde Araştırma Görevlisi olarak çalıştım. Halen Bartın Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde Dr. Öğr. Üyesi olarak çalışmaktayım. Ayrıca, Uygulamalı Psikoloji Anabilim Dalı Başkanı, Psikoloji Bölüm Başkan Yardımcısı ve Bartın Üniversitesi Kadın Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktayım. Uzun yıllar Prof.Dr. İlkay Kasatura Psikoterapi Merkezi, New Life Danışmanlık ve Psikolium Danışmanlık ve Koçluk Merkezi’nde terapist olarak çalıştım.